1983-einde

November 1983
Peter Vos: 'Je weet wel, van die videoclip met dat meieieisje!'De Rolling Stones hadden eind 1983 een grote hit met “undercover of the night”. Een voor de Unique-formule nogal stevige plaat. Aanvankelijk genegeerd (behalve door Van der Holst), maar na het bereiken van de #1 positie in de Top 40 toch beschikbaar om -met mate- te draaien. Onder de Unique-DJ’s brak direct een ware stammenstrijd uit over de vraag of die plaat “op de zender kon” of juist niet. Nadat een, tot op de dag van vandaag onbekend gebleven, tegenstander (ik was het niet, ECHT NIET) het singletje doormidden had gebroken ontspon zich op het hoesje van het reserve-exemplaar een nogal verhitte discussie. Dat communiceren via single-hoesjes gebeurde overigens vaker, maar nevenstaand hoesje is een wel heel markant voorbeeld. Ik kan me overigens nog herinneren dat ik zelf vaak “draai vooral de B-kant” opschreef als ik een plaat echt ruk vond.

December 1983
Tijdens de kerstdagen maakten de oud-Unique’ers Rob Hudson en Paul de Wit weer eens hun opwachting in de programmering. Die hadden inmiddels de kriebels gekregen nu het signaal al weer enige maanden ook in het Hilversumse uitstekend te ontvangen was. Ik herinner me nog dat Rob Hudson zei: “…toen ik in de Bernhardtunnel (naast het station) reed en Unique gewoon strak bleef belde ik stomverbaasd naar de studio. Alwaar Johan Vermeer doodleuk meldde net de de collega’s van Radio Antigoon in Antwerpen neer te leggen. Die luisterden ook gezellig mee!”

Rob Hudson revisited... Rob Hudson op 26 december 1983.

Februari 1984
Nadat binnen Unique was besloten om van De Schoorsteen een ‘reservelocatie’ te maken om even uit het middelpunt van de belangstelling te raken en weer te gaan uitzenden vanuit de binnenstad leken de doorwaakte nachten voorbij. Echter, politiek en PTT besloten net te doen alsof het station nog steeds uitzond vanaf de schoorsteen zodat de oude ICOVA-fabriek voorlopig nog even het lustobject van natte ambtenarendromen bleef. Hoe sterk is de eenzame klimmerOnder grote publieke belangstelling werd de zendlokatie op 110 meter hoogte dan toch eindelijk definitief ontmanteld. Alweer op een dag met beestachtig slecht weer, ze hielden daar bij de RCD blijkbaar wel van een uitdaging. Terwijl vanuit de Cornelis Dirkszstraat Unique op volle kracht ontzond werd de ontruiming van minuut-tot-minuut in het lopende programma bijgehouden. Het was in het programma van Peter de Bruin dat nieuwslezer Frits Koning de verlossende woorden sprak:

“De reservezender van Unique FM, die al wekenlang uit de lucht is, is zojuist onder begeleiding van politie, brandweer, en mobiele eenheid door genietroepen van de Koninklijke Landmacht verwijderd. Een nogal sneue vertoning. Overigens, zoals U kunt horen, heeft deze actie geen gevolgen voor de uitzendingen van Unique FM”.

Voorjaar 1984
Er is nooit uitgezonden vanaf de Rozengracht, hoewel daar een 28 meter hoge antennemast was geplaatst. Op de avond dat de technici van Unique de antennes in de mast wilden hangen werd al snel duidelijk dat dit niet meer nodig was. Het was die avond pikdonker op straat nadat vanwege een staking bij het energiebedrijf de straatverlichting was gedoofd. Een perfecte gelegenheid voor de “concurrentie” om ongezien aan de slag te gaan. “Ze hingen hun eigen antennes erin”, hoor ik je denken. Helaas hadden we hier te maken met een groep zwakzinnigen voor wie deze creativiteit te hoog gegrepen bleek. De mast werd omgeknipt en stortte met al z’n 28 meter door het dak van het ondergelegen winkelpand. Gelukkig voor de eigenaar van de betreffende meubelzaak werd alle schade door Unique vergoed. Maandenlang stonden in de studio’s allerlei meubels “met klein gebrek”. En de Rozengracht was als zendlokatie afgeschreven. Er waren overigens door de jaren heen ontelbare sabotages, een eervolle vermelding hierbij is voor Juul. Die presteerde het om met z’n speedbootje aan te meren bij De Schoorsteen, waarna hij eigenhandig tot de bovenste ring klom en de antennes verwijderde. Hoewel hij het zelf in alle toonaarden ontkende, bij een biertje aan de bar (“Vosje, niemand komt die trap van jullie op, die dingen zijn gewoon weggewaaid”), maar als iemand het lef had… Bovendien was half piratend Amsterdam er al een week van op de hoogte dat Juul iets van plan was en van deze actie kon Unique bepaald de humor wel inzien. Achteraf gesproken dan.

Zomer 1984
Het depot van de radiocontroledienst begon aardig gevuld te raken met zenders van Unique. Het was bijna dagelijks raak en zenders aanslepen vanuit Terneuzen was niet meer te doen. Terwijl het station een flink aantal zelfgebouwde zenders opofferde aan de opsporingsambtenaren werden echter 2 ‘gekeurde’ zenders achter de hand gehouden voor een tweetal ludieke acties.

De eerste ‘gekeurde’ werd ingebouwd in een stalen kast binnen een enorm terrarium met daarin een uiterst gevaarlijke zwarte Mamba. Althans, daar leek de zwart gekleurde en geheel ongevaarlijke Russische rattenslang op.Ssssssss De waakslang werd gezelschap gehouden door een woestijnratje (qua diner). Het installeren van het geheel kostte een hele zondag en pas diep in de nacht werd de zender aangezet. Reeds de volgende ochtend om half tien betraden politie en Radio Controle Dienst de zolderkamer in de Cornelis Dirkszstraat en vonden dat ze toch wel een erg groot probleem hadden.Ssssssss Een stroomkabel was onvindbaar, de antennekabel onbereikbaar en een giftige slang bewaakte een metalen kast. Een inderhaast opgetrommelde deskundige uit Artis wist te vertellen dat het inderdaad een zwarte Mamba betrof en dat er in Nederland absoluut geen antiserum aanwezig was (waarvoor nog steeds onze hartelijke dank!). De dierenarts die werd gebeld wist het arme beest met gas te verdoven, waarna de glazen bak samen met de slang (en het woestijnratje!) in elkaar werd gebeukt. De ‘zender’ kon mee en Ron Stoeltie, die inmiddels al weer een tijdje non-stop commercials en anti-Brinkmanspots draaide, verdween uit de lucht. Maar… niet omdat de zender in beslag werd genomen. De slang bewaakte namelijk een met een hoop oude electronica-onderdelen opgetuigde relais-kast. Net echt, maar het was niet meer dan een schakelkast voor de eigenlijke zender die op het dak stond. Die zender werd direct nadat de RCD Amsterdam verlaten had weer in gebruik genomen.

Luister naar een fragment uit een reportage van Radio Noord Holland. Ingezonden door Ton Boon.

RCD-ambtenaar blikt terug... Een RCD-ambtenaar blikt terug.

 

Najaar 1984
De laatste ‘gekeurde’ viel ten prooi aan een actie die, hoewel ludiek bedoeld, iets minder ludiek uitpakte. Enkele medewerkers hadden in hun militaire diensttijd wat ervaring opgedaan met explosieven. Met behulp van klei en origineel militairDe zendbom verpakkingsmateriaal werd een pakketje gemaakt die je de haren ter berge deed rijzen. Na montage van een batterij knipperende LED’jes was ‘de bom’ absoluut niet meer van echt te onderscheiden. Sterker nog: het hele zaakje werd ook nog een keer met de zendlijnschakeling verbonden. De lampjes begonnen op dezelfde manier te knipperen als bij een echte dynamiet-tijdschakelaar als de zender werd uitgezet en gingen weer uit als de zender werd aangezet. Onder politie en RCD brak volslagen paniek uit.

De hele omgeving van de Vechtstraat werd ge-evacueerd, straten werden afgezet en brandweer en ambulances rukten met loeiende sirenes uit …Nou laat ik me geloof ik een beetje gaan… Hoe dan ook: het Explosieven Opruimingscommando werd er bij gehaald, maar kon ‘de bom’ niet onschadelijk maken. Toen met behulp van een beetje springstof het zaakje op afstand tot ontploffing werd gebracht bleek de bom dus uiteindelijk nep te zijn.

Ondertussen…
Vonden er buiten enkele wilde achtervolgingen plaats. Enkele technici van Unique waren herkend tussen het massaal toegestroomde publiek en de politie probeerde tot arrestatie over te gaan. Helaas voor hen bleken Unique’s technici niet alleen handig met schoorstenen, koelkasten, slangen, klei en LED’jes, maar ook zeer bedreven te zijn in het opvoeren (en rijden!) van Honda’s.

Zendschip MV Ross Revenche
Ik ben het onmiddellijk eens met iedereen die nu roept dat zo’n nep-bom te ver ging, maar: na al die non-stop inbeslagnames vind ik het een absoluut wonder dat het bij ‘nep’ is gebleven. Er wordt op deze planeet wel voor minder met bommen gegooid. En: aan de boerenkool met veel bier in De Blauwe Bock was het gewoon bedacht als een ludieke actie… Het is duidelijk dat het hierna echt afgelopen was met het station. Vanaf de Firato ’84 (in ’82 moest dat nog vanuit een busje voor de deur) is nog geprobeerd ‘live’ uitzendingen te verzorgen, maar de koek was op, de fut er uit en het punt gemaakt. Bovendien had een aantal gezichtsbepalende medewerkers inmiddels een baan gevonden op zee of in Hilversum.

Radio Monique ID's Radio Monique jingles

Radio Unique vanaf de Firato
Na verwijdering uit de RAI toch programma's voor de deur van de Firato 82Firato 84 met Inge vanuit de RAI

 

Tenslotte
Unique heeft nogal wat hulp gehad. Namens alle medewerkers van toen aan al die politieagenten, bewakingsmensen, GEB’ers, KTA-medewerkers en lokale politici: bedankt voor die ‘oogjes-toe’ en lobby-uren. Voor al die adverteerders die meededen voor de lol (Bas+Willemien, Deco Home Brandeis, First Class Night Shop Baltus, Berkhout’s Delicatessen, Postma’s Tapijt), of omdat je gewoon voor weinig geld veel bereik kreeg (al die honderden anderen): Vrije jongens op Vrije radio!

Een ereplaats is hier weggelegd voor Unique’s telefoonteam: “Eén-zes-zeven-nul-vier-nul”. Steffie en Hans offerden al die jaren door dik en dun een groot deel van hun privéleven op. En volgens mij nemen ze nog steeds de telefoon aan …”met Unique!”.

“Amsterdams meest commerciële radiostation” is al weer heel wat jaren ter ziele, maar dat betekent niet dat het verhaal eindigt. Want: ondanks het feit dat de site al weer wat jaren bestaat komen er nog regelmatig reacties van luisteraars-van-toen met weer nieuwe details. Wist je bijvoorbeeld “dat Hans van der Mark vertrok naar Veronica op vrijdag 6 juli 1984 met als laatste plaat: ‘Sneaking out the backdoor’ van Matt Bianco”? stickerEen bezoeker genaamd Evert wist het wel en maakte en-passent een paar prachtige lijsten van typische Unique-hits uit die tijd. Ik bedoel maar, vooral reageren als je nog wat weet dat niet in het verhaal vermeld staat!

Met dank voor het meelezen aan ex-DJ’s: Johan Vermeer, Nico Stevens, Ad Roberts, Menno Dekker (foto’s!) en reclameman Eric de Jager (foto’s!).

Nawoord (off-the-record) van een toenmalige opsporingsambtenaar: “…jullie hebben er geen idee van hoe leuk we ons werk vonden, toen. Met al dat saaie werk rond die lokale omroepjes verlangen we wel eens terug naar die tijd”.


Hoewaiii!

Unique Muziek