Voorjaar 1978. Een journalist hoorde iets vreemds op de radio in Amsterdam:
Radio Unique was de naam in 1978 bij de start. Om precies te zijn: eigenlijk was het Radio Mercurius. Tot dat jaar een middengolfhobby van Rob Hudson, Johan Vermeer, Johan Visser en Menno de Groot (de schuilnamen, waarvan enkele personen inmiddels meer bekend zijn onder hun echte naam). In die tijd waren er in Amsterdam overigens meer middengolfpiraten, waaronder VRA: Vrije Radio Amsterdam – bekend van de wekelijkse Amstelschijf. Radio Mercurius 
zond uit op 389 meter en was zelfs tot in Friesland te ontvangen:
Aircheck 1 Radio Mercurius in Genum, Friesland
Aircheck 2 Radio Mercurius in Genum, Friesland
De Engelse dj die je hoort in aircheck 2 is de Australier Graham Gill, die daarvoor ondermeer bij RNI werkte. Dat Mercurius werd omgedoopt in Unique heeft te maken met een tweetal jingles die nieuwkomer Paul de Wit had laten maken voor de drive-in show waar hij werkte, nl die van Unique uitzendbureau.
Een zekere Antonio Da Costa (inderdaad, alweer een schuilnaam, verzonnen op de kade met dezelfde achternaam, vlak achter de Hudsonstraat [zie boven] in Amsterdam) opende de eerste uitzending van Radio Unique. Eigenlijk op twee manieren, want zijn stem zat ook in de uuropener. In alle jaren daarna zou Peter Vos hem dat nog zeeeeeeer vaak nadoen… Ad Roberts kwam er bij als de volgens mij eerste radioDJ met een in z’n hoofdtelefoon ingebouwde Sennheisser microfoon (Daarvoor zat ‘ie op Mi Amigo en later op Caroline. Daarna verdween ‘ie uit de ether om er tot nu toe als radiostem helaas niet meer terug te keren).
Luister naar de allereerste uitzending..!
De heren Hudson en de Wit waren overigens in 1979 enige tijd zowel op Caroline als Unique te horen, want voordat ze buitengaats gingen namen ze een flinke voorraad programma’s op.
De zendtechniek achter Unique was een zaak van Johan Vermeer, een toen wat studentikoos type (economie!) die zichzelf het maken van zenders had geleerd op de MTS. Hij was het die bij de start van KTA (KabelTelevisie Amsterdam, nu Ziggo) mompelde: “daar kunnen we leuke dingen mee doen met maar 50 miliwatt” Ik heb nog een babyfoon waar ik een stukkie VD-kabel aan hang en een vriendje die tegenover het Okurahotel (met kabelkopstation op het dak) woont. En verdomd: het werkte! BRT2 was de makkelijkst weg te drukken Nederlandstalige zender, dus die was vooralsnog op vrijdagmorgen (met op ‘popzender’ Hilversum 3 psalmen en gezangen in E.O.’s muzikale fruitmand) en op zondagmiddag gereserveerd voor: Radio Unique: Popmuziek en Meer voor Groot Amsterdam! Overigens was dat Amsterdam in 1978 nog niet zo groot, want alleen de wijk Osdorp had kabel. En die zender was voor de deur van het uitzendadres op straathoogte natuurlijk al niet meer te horen. Over KTA komen later in dit verhaal nog hele pikante dingen ter sprake, of zou een “gentlemen’s agreement” uit 1981 nu nog gelden?
Unique noemde zichzelf vanaf dag 1 “commerciële lokale radio”, en werd van meet af aan gerund als een normaal radiostation. Met een format (openen met een oldie en vervolgens om-en-om oud om nieuw) en behoorlijk wat do’s & don’ts voor de DJ’s. Om adverteerders warm te maken werden er tijdens de eerste uitzendingen een aantal beroemde zeezendercommercials uitgezonden, zoals Stimorol en natuurlijk:
Peter Vos kwam er in het voorjaar van 1980 bij en nam een aantal organisatorische-, programma- en jinglezaken over van Paul de Wit. Die later overigens nog zo vriendelijk was zijn toenmalige vriendin Angela Groothuizen wat jingles in te laten zingen. Ook de uuropeners waren voorlopig van zijn hand. Klik en luister:
Uuropener en 2 jingles uit Pakket #2
Zoals je hoorde was de zaterdag er bij gekomen. Het DJ-bestand bestond inmiddels uit: Menno de Groot (die zich inmiddels Menno Dekker was gaan noemen), Johan Vermeer, Rob van Schaik, Tom van der Velden, Leo Driessen, Peter Vos, Johan Visser, Franklin Kennedy en (heel even) 
Johnny Poster (afkomstig van Weekend Radio Aalsmeer). Nog steeds was Unique alleen via de kabel te beluisteren, het babyfoontje zond inmiddels via 107,9 FM naar het Okurahotel aan de overkant van de straat. Op de kabel kwam dat terecht op 102,4 MHz – een ’test’frequentie van KTA (…). Aan deze ‘zender’ was een apparaat gekoppeld waarvan het me nog steeds een raadsel is hoe daar geluid uit kwam. Een bejaarde mono Philips bandrecorder, waar ter linker en ter rechterzijde twee oude draaitafels waren gemonteerd. Daar lagen de banden dan op en via een ingenieus systeem van palletjes, radertjes, tochtstrips en andere frutsels werd die tape dan langs de koppen van de recorder geleid. Het geheel stond open en bloot op de grond van een nogal behoorlijk stoffige zolderruimte. Het gebeurde dan ook regelmatig dat het geluid niet om aan te horen was, want na een uurtje of 4 verzamelde zich een enorm stofnest tussen tape en recorderkop. Intern werd het wonderlijke apparaat “De Heksenketel” genoemd:
Maar, op een goede dag werd de Heksenketel uitgeschakeld. Voorgoed, want Unique ging “live”. Er werd een ruime zolderkamer betrokken aan de Vrijheidslaan en ingericht als studio. De latere programmaleider van Unique, Frits Koning, kwam er bij. Ook adverteerder Adrie Berkhout kwam een uurtje per week presenteren. Later zou hij “De Kletsmeijershow” gaan maken. In Deel 2 kun je De Kletsmeijers in aktie zien tijdens de hilarische rubriek The Fone Out!. Maar, terug nu naar 1981. Met de apparatuur was het behelpen, maar commercials en jingles stonden van meet af aan wel op professionele NAB carts…
Gelukkig bleef het niet bij Autorijschool Kennedy, Wil Graanstra’s frietkraam, Cafe Fred. Looijen en kippeboer Gebr. Onrust (cv!) als adverteerders. Al snel kon worden geinvesteerd in betere studio-apparatuur.
Aan cartridges voor jingles en commercials was nooit gebrek. Uit de erfenis van Veronica kwamen alle honderden carts die op het zendschip in gebruik waren geweest uiteindelijk bij Unique terecht… Het opnemen op CARTSwas overigens nog een heel gedoe. Op een Revox A-77 werd een speciale tape gelegd (Lubricated Tape, of de zogenoemde Lub-tape). Op het rechterkanaal kwam een secondelang 1.000 Hz (het signaal waarop de cart-player stopt), op het linkerkanaal werd vervolgens de (mono)-audio opgenomen. Daarna werd de tape met behulp van een pen (de BIC-pennen pasten het beste) handmatig op het schaaltje van de cart gewikkeld. Voordeel: altijd ‘verse’ tape zonder drop-outs in de cart, nadeel: de heren Dekker en Vos waren met dat hele proces toch wel minimaal een avond in de week zoet. En dan was het nog mono ook. Dat er nooit een stereo opname/weergave Spotmaster o.i.d. is aangeschaft heeft te maken met die rare zuinigheid die er bij Unique op na werd gehouden.
De foto rechts is uit eind 1981 en is de laatste die ‘op zolder’ genomen is, vlak daarna zou het station de hele woning op de 2e verdieping van het pand aan de Vrijheidslaan in gebruik nemen. Op zolder werden alleen nog non-stop-banden geproduceerd. Achteraf gezien herinneren de meeste medewerkers uit die tijd zich de “zolderperiode” als de meest gezellige. Daar had je echt het gevoel bij een “piratenzender” te werken en maakte je op die paar vierkante meter de ongelofelijkste dingen mee. Van bijna ontploffingen door een Butagas kacheltje, tot pissen in de wastafel bij gebrek aan een echt toilet. Om reden van privacy is het gezicht van de dienstdoende DJ (Hans Verlaan) onherkenbaar gemaakt.